Besplatno testiranje na HIV u ZZJZ “Timok”
Povodom obeležavanja Svetskog dana borbe protiv HIV/AIDS-a, Zavod za javno zdravlje „Timok“ u Zaječaru, organizovaće danas u svojim prostorijama besplatno anonimno testiranje za sve zainteresovane građane.
Pod sloganom ovogodišnje kampanje „Ispravnim putem“ UNAIDS naglašava poziv na akciju da se zaštiti zdravlje svih, kao i prava svake osobe. Sa ljudskim pravima u centru i angažovanim zajednicama, svet može da okonča pandemiju AIDS-a kao pretnju po javno zdravlje do 2030. godine.
Značajan napredak koji je postignut u odgovoru na pandemiju uzrokovanu HIV-om direktno je povezan sa napretkom u zaštiti ljudskih prava. Zauzvrat, napredak ostvaren kroz odgovor na HIV/AIDS podstakao je širi napredak u ostvarivanju prava na zdravlje i jačanju zdravstvenih sistema.
Epidemiološka situacija u Srbiji
Prema podacima Instituta za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut” od početka epidemije, 1985. godine, zaključno sa 25. novembrom 2024. godine, u Republici Srbiji su registrovane 4903 osobe inficirane HIV-om, od kojih je 2251 osoba obolela od AIDS-a, dok je 1225 osoba inficiranih HIV-om umrlo od AIDS-a. Još 147 osoba inficiranih HIV-om je umrlo od bolesti ili stanja koja nisu povezana sa HIV infekcijom.
Kao i ranijih godina i ove godine seksualni put prenosa je dominantan (97% svih slučajeva registrovanih tokom 2024. godine s poznatim načinom transmisije). Posebno nezaštićeni analni seksualni odnosi među muškarcima, među novootkrivenim osobama inficiranim HIV-om (74%). Među prijavljenim dijagnostikovanim HIV pozitivnim osobama u periodu januar–novembar bilo je 15 puta više muškaraca u odnosu na žene.
Raste broj mladih inficiranih HIV-om
Najveći broj novodijagnostikovanih osoba inficiranih HIV-om je uzrasta 20–49 godina (77% u 2023. godini). Međutim, od 2002. godine registruje se veće učešće mladih uzrasta 15–29 godina među novodijagnostikovanim slučajevima HIV infekcije.
U odnosu na period 1985–1992. godine kada je 60–90% svih novodijagnostikovanih osoba inficiranih HIV-om na godišnjem nivou bilo iz populacije osoba koje injektiraju droge, od 2008. godine taj udeo je ispod 10% (u 2023. godini registrovana su tri slučaja HIV infekcije među OKID tj. 2%). S druge strane, počev od 2012. godine većina novodijagnostikovanih osoba u našoj zemlji je inficirana HIV-om seksualnim putem (seksualni odnos bez kondoma), preko 90%. Pod najvećim rizikom su muškarci koji imaju analne seksualne odnose bez kondoma sa drugim muškarcima (polovina do preko 4/5 svih novootkrivenih osoba inficiranih HIV-om na godišnjem nivou, počev od 2008. godine).
U periodu 2005–2023. godine registrovano je 16 dece mlađe od 14 godina, kojima su HIV prenele majke koje nisu znale da su inficirane HIV-om. To je značajna redukcija u poređenju sa periodom 1993–2004. kada je registrovano 28 slučajeva. U periodu 2005–2023. godine rođeno je više od 45 zdrave dece koja nisu inficirana HIV-om od HIV pozitivnih majki koje su bile na strateški prepoznatom programu prevencije prenosa HIV-a sa majke na dete.
HIV infekcija može dugo postojati bez ikakvih simptoma
Prema zvanično dostupnim podacima u Srbiji je krajem 2023. godine živelo 3427 osoba kojima je dijagnostikovana HIV infekcija. Procenjuje se da u našoj zemlji 570 osoba, do maksimalno 1200 osoba, nije znalo da je inficirano HIV-om. HIV infekcija može dugi niz godina proticati bez ikakvih znakova i simptoma. Jedini način da se otkrije HIV infekcija je da se osoba koja je imala neki rizik testira na HIV. Svako testiranje na HIV treba da bude dobrovoljno i poverljivo, uz obavezno savetovanje pre i posle testiranja.
HIV pozitivne osobe imaju mogućnost da odmah po dijagnostkovanju započnu lečenje HIV infekcije koje daje odlične rezultate. Zahvaljujući terapiji HIV infekcija je hronično stanje sa kojim se može kvalitetno i dugo živeti.
Besplatno anonimno testiranje moguće je obaviti u Zavodu za javno zdravlje Zaječar u periodu od 8 do 16 sati.
Podsećamo da je savetovanje i testiranje na HIV poverljivo, anonimno i besplatno. Za testiranje i savetovanje nisu potrebni ni lična karta, ni zdravstvena knjižica, niti uput lekara.
ZaječarOnline/O.B.
Dodaj komentar